Całoroczny klimat i średnie warunki pogodowe w Wilno Litwa

W: Wilno, lata są komfortowe i częściowo zachmurzone, a zimy są długie, mroźne, śnieżne i pochmurne. W ciągu roku, temperatura waha się od -7°C do 23°C i rzadko spada poniżej -17°C lub przekracza 29°C.

Ocena atrakcyjności turystycznej wskazuje, że aby skorzystać z ciepłej pogody, Wilno najlepiej odwiedzić w okresie od późnego czerwiec do późnego sierpień.

Ciepła pora roku trwa 3,6 miesiąca, od 17 maja do 5 września, a średnia dobowa temperatura maksymalna przekracza wtedy 18°C. Najgorętszy miesiąc roku w: Wilno to lipiec, kiedy średnia temperatura maksymalna wynosi 23°C a minimalna 13°C.

Zimna pora roku trwa 3,9 miesiąca, od 17 listopada do 12 marca, a średnia dobowa temperatura maksymalna kształtuje się poniżej 3°C. Najzimniejszy miesiąc roku w: Wilno to styczeń, kiedy średnia temperatura minimalna wynosi -6°C a maksymalna -2°C.

W Wilno w ciągu roku występują znaczne sezonowe zmiany pod względem stopnia zachmurzenia.

Okres roku z większymi przejaśnieniami zaczyna się w Wilno około 4 kwietnia, trwa 6,1 miesiąca i kończy około 8 października.

Najbardziej pogodnym miesiącem roku w: Wilno jest lipiec, kiedy niebo jest bezchmurne, niemal bezchmurne lub częściowo zachmurzone średnio 57% czasu.

Okres roku ze znaczniejszym zachmurzeniem zaczyna się 8 października, trwa 5,9 miesiąca i kończy się 4 kwietnia.

Najbardziej pochmurnym miesiącem roku w: Wilno jest grudzień, kiedy niebo jest pochmurne lub znacznie zachmurzone średnio 79% czasu.

Dzień obfitujący w opady to dzień kiedy opad atmosferyczny lub równoważnik wodny takiego opadu wynosi przynajmniej 1 milimetr. Prawdopodobieństwo dni obfitujących w opady w Wilno ulega w ciągu roku zmianom.

Pora występowania bardziej intensywnych opadów trwa 3,6 miesiąca, od 14 maja do 1 września, kiedy szansa wystąpienia obfitych opadów w danym dniu jest wyższa niż 28%. Miesiącem z największą liczbą dni obfitujących w opady w: Wilno jest czerwiec, kiedy opad na poziomie przynajmniej 1 milimetr występuje średnio przez 10,5 dnia.

Pora bardziej sucha trwa 8,4 miesiąca, od 1 września do 14 maja. Miesiącem z najmniejszą liczbą dni obfitujących w opady w: Wilno jest marzec, kiedy opad na poziomie przynajmniej 1 milimetr występuje średnio przez 6,2 dnia.

Jeżeli chodzi o dni obfitujące w opady, rozróżniamy pomiędzy dniami z opadami deszczu, śniegu lub deszczu ze śniegiem. Miesiącem z największą liczbą dni z opadem deszczu w: Wilno jest czerwiec, kiedy średnio pada przez 10,5 dnia. W oparciu o tę klasyfikację, najczęściej występująca w ciągu roku forma opadu to deszcz, a najwyższe prawdopodobieństwo wystąpienia tego opadu to 38% w dniu 29 czerwca.

Opad deszczu

Aby przedstawić nie tylko sumy miesięczne ale również zmiany w ciągu miesięcy, schemat pokazuje skumulowany opad deszczu w ruchomym okresie 31 dni z każdym dniem roku stanowiącym środek tego okresu. W Wilno występują znaczne sezonowe wahania miesięcznych opadów deszczu.

Opady deszczu występują w Wilno przez cały rok. Najbardziej deszczowym miesiącem w: Wilno jest lipiec, kiedy średni opad deszczu wynosi 68 milimetrów.

Najmniej deszczowym miesiącem w: Wilno jest luty, kiedy średni opad deszczu wynosi 13 milimetrów.

Opad śniegu

Tak jak w przypadku opadu deszczu, bierzemy pod uwagę skumulowany opad śniegu w ruchomym okresie 31 dni z każdym dniem roku stanowiącym środek tego okresu. Wilno cechują znaczne sezonowe wahania miesięcznego opadu śniegu.

Okres roku z opadami śniegu trwa 5,2 miesiąca, od 2 listopada do 8 kwietnia, a opad śniegu w ruchomym okresie 31 dni wynosi przynajmniej 25 milimetrów. Najbardziej śnieżnym miesiącem w: Wilno jest grudzień, kiedy średni opad śniegu wynosi 123 milimetry.

Okres roku pozbawiony opadów śniegu trwa 6,8 miesiąca, od 8 kwietnia do 2 listopada. Najmniejsze opady śniegu występują około 12 lipca, kiedy średni łączny skumulowany opad wynosi 0 milimetrów.

W Wilno długość dnia ulega w ciągu roku drastycznej zmianie. Najkrótszy dzień 2024 r. to 21 grudnia, kiedy światło dzienne trwa 7 godzin i 14 minut, a najdłuższy dzień to 20 czerwca, obejmujący 17 godzin i 18 minut światła dziennego.

Słońce wschodzi najwcześniej o godz. 04:41 w dniu 17 czerwca, a najpóźniej 4 godziny i 1 minuta później o godz. 08:42 w dniu 29 grudnia. Słońce zachodzi najwcześniej o godz. 15:52 w dniu 13 grudnia, a najpóźniej 6 godzin i 8 minut później o godz. 22:00 w dniu 23 czerwca.

W 2024 r. w Wilno obowiązuje czas letni, który zaczyna obowiązywać wiosną w dniu 31 marca, trwa 6,9 miesiąca i przestaje obowiązywać jesienią w dniu 27 października.

Poniższy rysunek obrazuje specyfikę kluczowych danych dotyczących księżyca za 2024 r. Oś pozioma oznacza konkretny dzień, oś pionowa to godziny doby, a obszary kolorowe wskazują, kiedy księżyc jest widoczny nad linią horyzontu. Pionowe kreski w kolorze szarym (nów) i niebieskim (pełnia) wskazują główne fazy księżyca.

Za podstawę poziomu komfortu w kontekście wilgotności powietrza przyjęliśmy punkt rosy, jako że to od niego zależy czy pot paruje z powierzchni skóry, chłodząc tym samym ciało. Niższe punkty rosy odczuwane są jako bardziej suche, natomiast wyższe punkty rosy odczuwane są jako wyższa wilgotność. W przeciwieństwie do temperatury, która zwykle różni się znacząco między dniem a nocą, punkt rosy zmienia się wolniej, więc nawet jeśli w nocy temperatura może spaść, po parnym dniu można zazwyczaj oczekiwać parnej nocy.

Poziom odczuwalnej wilgotności powietrza w Wilno, mierzony jako odsetek czasu, kiedy panują warunki pogodowe odczuwane jako parne, uciążliwe lub męczące nie ulega znaczącym zmianom w ciągu roku, nie odbiegając od 2% o więcej niż 2%.

W tej części przedstawiono średni godzinowy wektor wiatru (prędkość i kierunek) w terenie otwartym, na wysokości 10 metrów nad powierzchnią gruntu. Wiatr występujący w danym miejscu zależy w dużym stopniu od miejscowej topografii terenu i innych czynników, a wartości chwilowe prędkości i kierunku wiatru są o wiele bardziej zróżnicowane niż średnie godzinowe.

W Wilno w ciągu roku występują znaczne sezonowe zmiany pod względem średniej godzinowej prędkości wiatru.

Bardziej wietrzne warunki pogodowe panują przez 6,0 miesiąca, od 8 października do 7 kwietnia, kiedy średnia prędkość wiatru przekracza 12,6 kilometra na godzinę. Najbardziej wietrznym miesiącem roku w: Wilno jest styczeń, kiedy średnia godzinowa prędkość wiatru wynosi 14,7 kilometra na godzinę.

Mniej wietrzne warunki pogodowe panują przez 6,0 miesiąca, od 7 kwietnia do 8 października. Najmniej wietrznym miesiącem roku w: Wilno jest lipiec, kiedy średnia godzinowa prędkość wiatru wynosi 10,3 kilometra na godzinę.

Przeważający średni godzinowy kierunek wiatru w Wilno zmienia się w ciągu roku.

Wiatr wieje najczęściej z kierunku południowego przez 1,1 miesiąca, od 8 kwietnia do 11 maja i przez 2,0 miesiąca, od 15 października do 15 grudnia, z najwyższym prawdopodobieństwem na poziomie 40% w dniu 10 listopada. Wiatr wieje najczęściej z kierunku zachodniego przez 5,1 miesiąca, od 11 maja do 15 października i przez 3,8 miesiąca, od 15 grudnia do 8 kwietnia, z najwyższym prawdopodobieństwem na poziomie 43% w dniu 23 sierpnia.

Przyjemne warunki pogodowe panujące w ciągu roku w Wilno określamy obliczając dwie oceny atrakcyjności w kontekście podróży.

Na ocenę atrakcyjności turystycznej korzystnie wpływają pogodne dni bez opadów, z odczuwalną temperaturą od 18°C do 27°C. Zgodnie z tą oceną, aby skorzystać z atrakcji turystycznych na świeżym powietrzu Wilno najlepiej odwiedzić w okresie od późnego czerwiec do późnego sierpień, a ocena atrakcyjności turystycznej jest najwyższa w pierwszym tygodniu miesiąca sierpień.

Na ocenę warunków do plażowania/kąpieli w basenie korzystnie wpływają pogodne dni bez opadów, z odczuwalną temperaturą między 24°C a 32°C. Zgodnie z tą oceną, aby skorzystać z upalnej pogody, Wilno najlepiej odwiedzić w okresie od połowy lipiec do połowy sierpień, a ocena jest najwyższa w ostatnim tygodniu miesiąca lipiec.

Metodologia

Dla każdej godziny między 08:00 a 21:00 w każdym dniu analizowanego okresu (1980 do 2016) obliczane są niezależne oceny w kontekście odczuwalnej temperatury, zachmurzenia i sumy opadu. Oceny te są następnie łączone w jedną godzinową ocenę łączną, która jest następnie sumowana dla dni, uśredniana dla wszystkich lat objętych analizowanym okresem i wyrównywana.

Ocena zachmurzenia wynosi 10 dla całkowicie bezchmurnego nieba i spada liniowo do 9 w przypadku niemal bezchmurnego nieba i dalej do 1 w przypadku nieba pochmurnego.

Ocena opadu, której podstawą jest opad z trzech godzin z wybraną godziną stanowiącą środek tego okresu, wynosi 10 w przypadku braku opadu i spada liniowo do 9 w przypadku opadu śladowego i dalej do 0 w przypadku opadu wynoszącego 1 milimetr i więcej.

Ocena atrakcyjności turystycznej w kontekście temperatury wynosi 0 w przypadku temperatur odczuwalnych poniżej 10°C, rosnąc liniowo do 9 dla temperatur wynoszących 18°C i do 10 dla 24°C oraz spadając liniowo do 9 w przypadku temperatur na poziomie 27°C i do 1 dla temperatur wynoszących 32°C lub wyższych.

Ocena warunków do plażowania/kąpieli w basenie w kontekście temperatury wynosi 0 w przypadku temperatur odczuwalnych poniżej 18°C, rosnąc liniowo do 9 dla temperatur wynoszących 24°C i do 10 dla 28°C oraz spadając liniowo do 9 w przypadku temperatur na poziomie 32°C i do 1 dla temperatur wynoszących 38°C lub wyższych.

W różnych miejscach na świecie sezon wegetacyjny jest definiowany inaczej, natomiast dla celów niniejszego raportu zdefiniowaliśmy go jako najdłuższy nieprzerwany okres z temperaturami powyżej zera (≥ 0°C) w ciągu roku (rozumianego jako rok kalendarzowy na półkuli północnej, lub okres od 1 lipca do 30 czerwca na półkuli południowej).

Sezon wegetacyjny w Wilno trwa zazwyczaj 5,5 miesiąca (168 dni), od około 24 kwietnia do około 9 października, a jego początek rzadko przypada przed 6 kwietnia lub po 11 maja, natomiast koniec rzadko przypada przed 19 września lub po 28 października.

Wskaźnik stopniodni okresu wegetacyjnego (GDD) stanowi miernik całorocznej akumulacji ciepła stosowany do przewidywania rozwoju roślin i zwierząt i jest definiowany jako całka ciepła powyżej temperatury progowej, z pominięciem nadwyżki wartości powyżej temperatury maksymalnej. W ramach tego raportu, stosujemy temperaturę bazową równą 10°C i limit górny w wysokości 30°C.

Biorąc pod uwagę stopniodni okresu wegetacyjnego GDD, w: Wilno pierwsze rośliny powinny kwitnąć około 3 maja, przy czym rzadko zakwitają przed 25 kwietnia lub po 15 maja.

Ta część opisuje łączne dobowe padające krótkofalowe promieniowanie słoneczne docierające do powierzchni ziemi na terenie otwartym, z pełnym uwzględnieniem sezonowej zmienności długości dnia, wysokości górowania słońca nad linią horyzontu oraz pochłaniania promieniowania przez chmury i inne składniki atmosfery. Promieniowanie krótkofalowe obejmuje światło widzialne oraz promieniowanie ultrafioletowe.

Średnie dobowe padające krótkofalowe promieniowanie słoneczne ulega w ciągu roku ogromnym zmianom sezonowym.

Jaśniejszy okres roku trwa 3,5 miesiąca, od 1 maja do 16 sierpnia, kiedy średnie dobowe padające krótkofalowe promieniowanie słoneczne na metr kwadratowy przekracza 5,0 kWh. Najjaśniejszy miesiąc roku w: Wilno to czerwiec, ze średnią wynoszącą 6,1 kWh.

Ciemniejszy okres roku trwa 4,0 miesiąca, od 19 października do 20 lutego, kiedy średnie dobowe padające krótkofalowe promieniowanie słoneczne na metr kwadratowy spada poniżej 1,6 kWh. Najciemniejszym miesiącem roku w: Wilno jest grudzień, ze średnią wynoszącą 0,4 kWh.

Dla celów niniejszego raportu, współrzędne geograficzne Wilno to: szerokość geograficzna 54,689°, długość geograficzna 25,280° i wysokość 98 m n.p.m.

Topografię w obrębie 3 kilometry od Wilno charakteryzują jedynie niewielkie różnice wysokości terenu, maksymalnie do 117 metrów, przy średniej wysokości nad poziomem morza wynoszącej 125 metry. W obrębie 16 kilometrów różnice wysokości terenu są niewielkie i wynoszą (179 metrów). W obrębie 80 kilometrów występują znaczne różnice wysokości terenu (289 metrów).

Teren w obrębie 3 kilometry od Wilno obejmuje powierzchnie sztuczne (92%), w obrębie 16 kilometrów obejmuje pola uprawne (37%) i drzewa (34%), natomiast w obrębie 80 kilometrów obejmuje drzewa (45%) i pola uprawne (40%).