Całoroczny klimat i średnie warunki pogodowe w Livno Bośnia i Hercegowina

W: Livno, lata są krótkie, ciepłe i niemal bezchmurne, a zimy są bardzo zimne, śnieżne i częściowo zachmurzone. W ciągu roku, temperatura waha się od -4°C do 26°C i rzadko spada poniżej -10°C lub przekracza 31°C.

Ocena atrakcyjności turystycznej wskazuje, że aby skorzystać z ciepłej pogody, Livno najlepiej odwiedzić w okresie od późnego czerwiec do późnego sierpień.

Ciepła pora roku trwa 2,9 miesiąca, od 12 czerwca do 9 września, a średnia dobowa temperatura maksymalna przekracza wtedy 21°C. Najgorętszy miesiąc roku w: Livno to lipiec, kiedy średnia temperatura maksymalna wynosi 25°C a minimalna 13°C.

Zimna pora roku trwa 3,6 miesiąca, od 20 listopada do 8 marca, a średnia dobowa temperatura maksymalna kształtuje się poniżej 7°C. Najzimniejszy miesiąc roku w: Livno to styczeń, kiedy średnia temperatura minimalna wynosi -4°C a maksymalna 3°C.

W Livno w ciągu roku występują znaczne sezonowe zmiany pod względem stopnia zachmurzenia.

Okres roku z większymi przejaśnieniami zaczyna się w Livno około 8 czerwca, trwa 3,4 miesiąca i kończy około 21 września.

Najbardziej pogodnym miesiącem roku w: Livno jest lipiec, kiedy niebo jest bezchmurne, niemal bezchmurne lub częściowo zachmurzone średnio 79% czasu.

Okres roku ze znaczniejszym zachmurzeniem zaczyna się 21 września, trwa 8,6 miesiąca i kończy się 8 czerwca.

Najbardziej pochmurnym miesiącem roku w: Livno jest listopad, kiedy niebo jest pochmurne lub znacznie zachmurzone średnio 59% czasu.

Dzień obfitujący w opady to dzień kiedy opad atmosferyczny lub równoważnik wodny takiego opadu wynosi przynajmniej 1 milimetr. Prawdopodobieństwo dni obfitujących w opady w Livno ulega w ciągu roku zmianom.

Pora występowania bardziej intensywnych opadów trwa 8,6 miesiąca, od 18 września do 6 czerwca, kiedy szansa wystąpienia obfitych opadów w danym dniu jest wyższa niż 23%. Miesiącem z największą liczbą dni obfitujących w opady w: Livno jest listopad, kiedy opad na poziomie przynajmniej 1 milimetr występuje średnio przez 9,3 dnia.

Pora bardziej sucha trwa 3,4 miesiąca, od 6 czerwca do 18 września. Miesiącem z najmniejszą liczbą dni obfitujących w opady w: Livno jest lipiec, kiedy opad na poziomie przynajmniej 1 milimetr występuje średnio przez 4,4 dnia.

Jeżeli chodzi o dni obfitujące w opady, rozróżniamy pomiędzy dniami z opadami deszczu, śniegu lub deszczu ze śniegiem. Miesiącem z największą liczbą dni z opadem deszczu w: Livno jest październik, kiedy średnio pada przez 8,1 dnia. W oparciu o tę klasyfikację, najczęściej występująca w ciągu roku forma opadu to deszcz, a najwyższe prawdopodobieństwo wystąpienia tego opadu to 28% w dniu 23 kwietnia.

Opad deszczu

Aby przedstawić nie tylko sumy miesięczne ale również zmiany w ciągu miesięcy, schemat pokazuje skumulowany opad deszczu w ruchomym okresie 31 dni z każdym dniem roku stanowiącym środek tego okresu. W Livno występują znaczne sezonowe wahania miesięcznych opadów deszczu.

Opady deszczu występują w Livno przez cały rok. Najbardziej deszczowym miesiącem w: Livno jest listopad, kiedy średni opad deszczu wynosi 91 milimetrów.

Najmniej deszczowym miesiącem w: Livno jest lipiec, kiedy średni opad deszczu wynosi 25 milimetry.

Opad śniegu

Tak jak w przypadku opadu deszczu, bierzemy pod uwagę skumulowany opad śniegu w ruchomym okresie 31 dni z każdym dniem roku stanowiącym środek tego okresu. Livno cechują znaczne sezonowe wahania miesięcznego opadu śniegu.

Okres roku z opadami śniegu trwa 5,0 miesiąca, od 3 listopada do 4 kwietnia, a opad śniegu w ruchomym okresie 31 dni wynosi przynajmniej 25 milimetrów. Najbardziej śnieżnym miesiącem w: Livno jest styczeń, kiedy średni opad śniegu wynosi 140 milimetrów.

Okres roku pozbawiony opadów śniegu trwa 7,0 miesiąca, od 4 kwietnia do 3 listopada. Najmniejsze opady śniegu występują około 27 lipca, kiedy średni łączny skumulowany opad wynosi 0 milimetrów.

W Livno długość dnia ulega w ciągu roku znaczącej zmianie. Najkrótszy dzień 2024 r. to 21 grudnia, kiedy światło dzienne trwa 8 godzin i 54 minuty, a najdłuższy dzień to 20 czerwca, obejmujący 15 godzin i 28 minut światła dziennego.

Słońce wschodzi najwcześniej o godz. 05:09 w dniu 15 czerwca, a najpóźniej 2 godziny i 17 minut później o godz. 07:26 w dniu 4 stycznia. Słońce zachodzi najwcześniej o godz. 16:14 w dniu 8 grudnia, a najpóźniej 4 godziny i 24 minuty później o godz. 20:38 w dniu 26 czerwca.

W 2024 r. w Livno obowiązuje czas letni, który zaczyna obowiązywać wiosną w dniu 31 marca, trwa 6,9 miesiąca i przestaje obowiązywać jesienią w dniu 27 października.

Poniższy rysunek obrazuje specyfikę kluczowych danych dotyczących księżyca za 2024 r. Oś pozioma oznacza konkretny dzień, oś pionowa to godziny doby, a obszary kolorowe wskazują, kiedy księżyc jest widoczny nad linią horyzontu. Pionowe kreski w kolorze szarym (nów) i niebieskim (pełnia) wskazują główne fazy księżyca.

Za podstawę poziomu komfortu w kontekście wilgotności powietrza przyjęliśmy punkt rosy, jako że to od niego zależy czy pot paruje z powierzchni skóry, chłodząc tym samym ciało. Niższe punkty rosy odczuwane są jako bardziej suche, natomiast wyższe punkty rosy odczuwane są jako wyższa wilgotność. W przeciwieństwie do temperatury, która zwykle różni się znacząco między dniem a nocą, punkt rosy zmienia się wolniej, więc nawet jeśli w nocy temperatura może spaść, po parnym dniu można zazwyczaj oczekiwać parnej nocy.

Poziom odczuwalnej wilgotności powietrza w Livno, mierzony jako odsetek czasu, kiedy panują warunki pogodowe odczuwane jako parne, uciążliwe lub męczące nie ulega znaczącym zmianom w ciągu roku, utrzymując się praktycznie na stałym poziomie 0% przez cały okres.

W tej części przedstawiono średni godzinowy wektor wiatru (prędkość i kierunek) w terenie otwartym, na wysokości 10 metrów nad powierzchnią gruntu. Wiatr występujący w danym miejscu zależy w dużym stopniu od miejscowej topografii terenu i innych czynników, a wartości chwilowe prędkości i kierunku wiatru są o wiele bardziej zróżnicowane niż średnie godzinowe.

W Livno w ciągu roku występują znaczne sezonowe zmiany pod względem średniej godzinowej prędkości wiatru.

Bardziej wietrzne warunki pogodowe panują przez 5,9 miesiąca, od 22 października do 20 kwietnia, kiedy średnia prędkość wiatru przekracza 11,9 kilometra na godzinę. Najbardziej wietrznym miesiącem roku w: Livno jest luty, kiedy średnia godzinowa prędkość wiatru wynosi 14,4 kilometra na godzinę.

Mniej wietrzne warunki pogodowe panują przez 6,1 miesiąca, od 20 kwietnia do 22 października. Najmniej wietrznym miesiącem roku w: Livno jest sierpień, kiedy średnia godzinowa prędkość wiatru wynosi 9,3 kilometra na godzinę.

Przeważający średni godzinowy kierunek wiatru w Livno zmienia się w ciągu roku.

Wiatr wieje najczęściej z kierunku południowego przez 3,0 miesiąca, od 9 marca do 9 czerwca i przez 2,1 miesiąca, od 3 października do 6 grudnia, z najwyższym prawdopodobieństwem na poziomie 40% w dniu 13 listopada. Wiatr wieje najczęściej z kierunku północnego przez 1,6 miesiąca, od 9 czerwca do 27 lipca, z najwyższym prawdopodobieństwem na poziomie 35% w dniu 15 lipca. Wiatr wieje najczęściej z kierunku wschodniego przez 2,2 miesiąca, od 27 lipca do 3 października i przez 3,1 miesiąca, od 6 grudnia do 9 marca, z najwyższym prawdopodobieństwem na poziomie 35% w dniu 12 września.

Livno znajduje się w pobliżu dużego zbiornika wodnego (np. oceanu, morza czy dużego jeziora). Ta część zawiera dane dotyczące średniej temperatury rozległej powierzchni tej wody.

Średnia temperatura wody ulega w ciągu roku ogromnym zmianom sezonowym.

Okres roku, kiedy woda jest cieplejsza trwa 3,0 miesiąca, od 21 czerwca do 21 września, a średnia temperatura przekracza wtedy 22°C. Woda w: Livno jest najcieplejsza w miesiącu sierpień, kiedy jej średnia temperatura wynosi 24°C.

Okres roku, kiedy woda jest zimniejsza trwa 4,0 miesiąca, od 23 grudnia do 23 kwietnia, ze średnią temperaturą poniżej 15°C. Woda w: Livno jest najzimniejsza w miesiącu luty, kiedy jej średnia temperatura wynosi 13°C.

Przyjemne warunki pogodowe panujące w ciągu roku w Livno określamy obliczając dwie oceny atrakcyjności w kontekście podróży.

Na ocenę atrakcyjności turystycznej korzystnie wpływają pogodne dni bez opadów, z odczuwalną temperaturą od 18°C do 27°C. Zgodnie z tą oceną, aby skorzystać z atrakcji turystycznych na świeżym powietrzu Livno najlepiej odwiedzić w okresie od późnego czerwiec do późnego sierpień, a ocena atrakcyjności turystycznej jest najwyższa w pierwszym tygodniu miesiąca sierpień.

Na ocenę warunków do plażowania/kąpieli w basenie korzystnie wpływają pogodne dni bez opadów, z odczuwalną temperaturą między 24°C a 32°C. Zgodnie z tą oceną, aby skorzystać z upalnej pogody, Livno najlepiej odwiedzić w okresie od połowy lipiec do połowy sierpień, a ocena jest najwyższa w pierwszym tygodniu miesiąca sierpień.

Metodologia

Dla każdej godziny między 08:00 a 21:00 w każdym dniu analizowanego okresu (1980 do 2016) obliczane są niezależne oceny w kontekście odczuwalnej temperatury, zachmurzenia i sumy opadu. Oceny te są następnie łączone w jedną godzinową ocenę łączną, która jest następnie sumowana dla dni, uśredniana dla wszystkich lat objętych analizowanym okresem i wyrównywana.

Ocena zachmurzenia wynosi 10 dla całkowicie bezchmurnego nieba i spada liniowo do 9 w przypadku niemal bezchmurnego nieba i dalej do 1 w przypadku nieba pochmurnego.

Ocena opadu, której podstawą jest opad z trzech godzin z wybraną godziną stanowiącą środek tego okresu, wynosi 10 w przypadku braku opadu i spada liniowo do 9 w przypadku opadu śladowego i dalej do 0 w przypadku opadu wynoszącego 1 milimetr i więcej.

Ocena atrakcyjności turystycznej w kontekście temperatury wynosi 0 w przypadku temperatur odczuwalnych poniżej 10°C, rosnąc liniowo do 9 dla temperatur wynoszących 18°C i do 10 dla 24°C oraz spadając liniowo do 9 w przypadku temperatur na poziomie 27°C i do 1 dla temperatur wynoszących 32°C lub wyższych.

Ocena warunków do plażowania/kąpieli w basenie w kontekście temperatury wynosi 0 w przypadku temperatur odczuwalnych poniżej 18°C, rosnąc liniowo do 9 dla temperatur wynoszących 24°C i do 10 dla 28°C oraz spadając liniowo do 9 w przypadku temperatur na poziomie 32°C i do 1 dla temperatur wynoszących 38°C lub wyższych.

W różnych miejscach na świecie sezon wegetacyjny jest definiowany inaczej, natomiast dla celów niniejszego raportu zdefiniowaliśmy go jako najdłuższy nieprzerwany okres z temperaturami powyżej zera (≥ 0°C) w ciągu roku (rozumianego jako rok kalendarzowy na półkuli północnej, lub okres od 1 lipca do 30 czerwca na półkuli południowej).

Sezon wegetacyjny w Livno trwa zazwyczaj 6,0 miesiąca (185 dni), od około 19 kwietnia do około 21 października, a jego początek rzadko przypada przed 30 marca lub po 11 maja, natomiast koniec rzadko przypada przed 2 października lub po 10 listopada.

Wskaźnik stopniodni okresu wegetacyjnego (GDD) stanowi miernik całorocznej akumulacji ciepła stosowany do przewidywania rozwoju roślin i zwierząt i jest definiowany jako całka ciepła powyżej temperatury progowej, z pominięciem nadwyżki wartości powyżej temperatury maksymalnej. W ramach tego raportu, stosujemy temperaturę bazową równą 10°C i limit górny w wysokości 30°C.

Biorąc pod uwagę stopniodni okresu wegetacyjnego GDD, w: Livno pierwsze rośliny powinny kwitnąć około 2 maja, przy czym rzadko zakwitają przed 21 kwietnia lub po 17 maja.

Ta część opisuje łączne dobowe padające krótkofalowe promieniowanie słoneczne docierające do powierzchni ziemi na terenie otwartym, z pełnym uwzględnieniem sezonowej zmienności długości dnia, wysokości górowania słońca nad linią horyzontu oraz pochłaniania promieniowania przez chmury i inne składniki atmosfery. Promieniowanie krótkofalowe obejmuje światło widzialne oraz promieniowanie ultrafioletowe.

Średnie dobowe padające krótkofalowe promieniowanie słoneczne ulega w ciągu roku ogromnym zmianom sezonowym.

Jaśniejszy okres roku trwa 3,1 miesiąca, od 14 maja do 18 sierpnia, kiedy średnie dobowe padające krótkofalowe promieniowanie słoneczne na metr kwadratowy przekracza 6,2 kWh. Najjaśniejszy miesiąc roku w: Livno to lipiec, ze średnią wynoszącą 7,2 kWh.

Ciemniejszy okres roku trwa 3,6 miesiąca, od 29 października do 16 lutego, kiedy średnie dobowe padające krótkofalowe promieniowanie słoneczne na metr kwadratowy spada poniżej 2,6 kWh. Najciemniejszym miesiącem roku w: Livno jest grudzień, ze średnią wynoszącą 1,4 kWh.

Dla celów niniejszego raportu, współrzędne geograficzne Livno to: szerokość geograficzna 43,827°, długość geograficzna 17,007° i wysokość 745 m n.p.m.

Topografię w obrębie 3 kilometry od Livno charakteryzują bardzo znaczne różnice wysokości terenu, maksymalnie do 537 metrów, przy średniej wysokości nad poziomem morza wynoszącej 885 metry. W obrębie 16 kilometrów występują bardzo znaczne różnice wysokości terenu (1 298 metrów). W obrębie 80 kilometrów również występują ogromne różnice wysokości terenu (2 223 metry).

Teren w obrębie 3 kilometry od Livno obejmuje użytki zielone (38%), pola uprawne (32%), drzewa (17%) i powierzchnie sztuczne (14%), w obrębie 16 kilometrów obejmuje użytki zielone (46%) i drzewa (34%), natomiast w obrębie 80 kilometrów obejmuje drzewa (50%) i użytki zielone (21%).