Całoroczny klimat i średnie warunki pogodowe w Qal‘ah-ye Shahr Afganistan

W: Qal‘ah-ye Shahr, lata są ciepłe, suche i bezchmurne, a zimy są mroźne, śnieżne i częściowo zachmurzone. W ciągu roku, temperatura waha się od -7°C do 27°C i rzadko spada poniżej -13°C lub przekracza 30°C.

Ocena atrakcyjności turystycznej wskazuje, że aby skorzystać z ciepłej pogody, Qal‘ah-ye Shahr najlepiej odwiedzić w okresie od połowy czerwiec do późnego sierpień.

Ciepła pora roku trwa 3,8 miesiąca, od 31 maja do 22 września, a średnia dobowa temperatura maksymalna przekracza wtedy 22°C. Najgorętszy miesiąc roku w: Qal‘ah-ye Shahr to lipiec, kiedy średnia temperatura maksymalna wynosi 26°C a minimalna 12°C.

Zimna pora roku trwa 3,3 miesiąca, od 3 grudnia do 11 marca, a średnia dobowa temperatura maksymalna kształtuje się poniżej 8°C. Najzimniejszy miesiąc roku w: Qal‘ah-ye Shahr to styczeń, kiedy średnia temperatura minimalna wynosi -7°C a maksymalna 4°C.

W Qal‘ah-ye Shahr w ciągu roku występują znaczne sezonowe zmiany pod względem stopnia zachmurzenia.

Okres roku z większymi przejaśnieniami zaczyna się w Qal‘ah-ye Shahr około 13 maja, trwa 5,5 miesiąca i kończy około 29 października.

Najbardziej pogodnym miesiącem roku w: Qal‘ah-ye Shahr jest sierpień, kiedy niebo jest bezchmurne, niemal bezchmurne lub częściowo zachmurzone średnio 100% czasu.

Okres roku ze znaczniejszym zachmurzeniem zaczyna się 29 października, trwa 6,5 miesiąca i kończy się 13 maja.

Najbardziej pochmurnym miesiącem roku w: Qal‘ah-ye Shahr jest marzec, kiedy niebo jest pochmurne lub znacznie zachmurzone średnio 47% czasu.

Dzień obfitujący w opady to dzień kiedy opad atmosferyczny lub równoważnik wodny takiego opadu wynosi przynajmniej 1 milimetr. Prawdopodobieństwo dni obfitujących w opady w Qal‘ah-ye Shahr ulega w ciągu roku zmianom.

Pora występowania bardziej intensywnych opadów trwa 4,8 miesiąca, od 2 grudnia do 26 kwietnia, kiedy szansa wystąpienia obfitych opadów w danym dniu jest wyższa niż 8%. Miesiącem z największą liczbą dni obfitujących w opady w: Qal‘ah-ye Shahr jest marzec, kiedy opad na poziomie przynajmniej 1 milimetr występuje średnio przez 4,6 dnia.

Pora bardziej sucha trwa 7,3 miesiąca, od 26 kwietnia do 2 grudnia. Miesiącem z najmniejszą liczbą dni obfitujących w opady w: Qal‘ah-ye Shahr jest lipiec, kiedy opad na poziomie przynajmniej 1 milimetr występuje średnio przez 0,1 dnia.

Jeżeli chodzi o dni obfitujące w opady, rozróżniamy pomiędzy dniami z opadami deszczu, śniegu lub deszczu ze śniegiem. W oparciu o tę klasyfikację, najczęściej występująca forma opadu w: Qal‘ah-ye Shahr ulega w ciągu roku zmianie.

Przez okres 8,8 miesiąca, od 1 marca do 23 listopada najczęściej występującą formą opadu jest deszcz. Miesiącem z największą liczbą dni z opadem deszczu w: Qal‘ah-ye Shahr jest kwiecień, kiedy średnio pada przez 2,9 dnia.

Przez okres 3,2 miesiąca, od 23 listopada do 1 marca najczęściej występującą formą opadu jest deszcz ze śniegiem . Miesiącem z największą liczbą dni z opadem deszczu ze śniegiem w: Qal‘ah-ye Shahr jest luty, kiedy średnio pada przez 1,6 dnia.

Opad deszczu

Aby przedstawić nie tylko sumy miesięczne ale również zmiany w ciągu miesięcy, schemat pokazuje skumulowany opad deszczu w ruchomym okresie 31 dni z każdym dniem roku stanowiącym środek tego okresu. W Qal‘ah-ye Shahr występują pewne sezonowe wahania miesięcznych opadów deszczu.

Deszczowy okres roku trwa 2,2 miesiąca, od 25 lutego do 1 maja, a opad deszczu w ruchomym okresie 31 dni wynosi przynajmniej 13 milimetrów. Najbardziej deszczowym miesiącem w: Qal‘ah-ye Shahr jest marzec, kiedy średni opad deszczu wynosi 20 milimetrów.

Okres roku pozbawiony opadów deszczu trwa 9,9 miesiąca, od 1 maja do 25 lutego. Najmniej deszczowym miesiącem w: Qal‘ah-ye Shahr jest lipiec, kiedy średni opad deszczu wynosi 0 milimetrów.

Opad śniegu

Tak jak w przypadku opadu deszczu, bierzemy pod uwagę skumulowany opad śniegu w ruchomym okresie 31 dni z każdym dniem roku stanowiącym środek tego okresu. Qal‘ah-ye Shahr cechują znaczne sezonowe wahania miesięcznego opadu śniegu.

Okres roku z opadami śniegu trwa 4,7 miesiąca, od 13 listopada do 5 kwietnia, a opad śniegu w ruchomym okresie 31 dni wynosi przynajmniej 25 milimetrów. Najbardziej śnieżnym miesiącem w: Qal‘ah-ye Shahr jest luty, kiedy średni opad śniegu wynosi 106 milimetrów.

Okres roku pozbawiony opadów śniegu trwa 7,3 miesiąca, od 5 kwietnia do 13 listopada. Najmniejsze opady śniegu występują około 4 sierpnia, kiedy średni łączny skumulowany opad wynosi 0 milimetrów.

W Qal‘ah-ye Shahr długość dnia ulega w ciągu roku znaczącej zmianie. Najkrótszy dzień 2024 r. to 21 grudnia, kiedy światło dzienne trwa 9 godzin i 45 minut, a najdłuższy dzień to 21 czerwca, obejmujący 14 godzin i 34 minuty światła dziennego.

Słońce wschodzi najwcześniej o godz. 04:51 w dniu 13 czerwca, a najpóźniej 2 godziny i 26 minut później o godz. 07:17 w dniu 7 stycznia. Słońce zachodzi najwcześniej o godz. 16:54 w dniu 5 grudnia, a najpóźniej 2 godziny i 33 minuty później o godz. 19:27 w dniu 28 czerwca.

W 2024 r. w Qal‘ah-ye Shahr nie obowiązuje czas letni.

Poniższy rysunek obrazuje specyfikę kluczowych danych dotyczących księżyca za 2024 r. Oś pozioma oznacza konkretny dzień, oś pionowa to godziny doby, a obszary kolorowe wskazują, kiedy księżyc jest widoczny nad linią horyzontu. Pionowe kreski w kolorze szarym (nów) i niebieskim (pełnia) wskazują główne fazy księżyca.

Za podstawę poziomu komfortu w kontekście wilgotności powietrza przyjęliśmy punkt rosy, jako że to od niego zależy czy pot paruje z powierzchni skóry, chłodząc tym samym ciało. Niższe punkty rosy odczuwane są jako bardziej suche, natomiast wyższe punkty rosy odczuwane są jako wyższa wilgotność. W przeciwieństwie do temperatury, która zwykle różni się znacząco między dniem a nocą, punkt rosy zmienia się wolniej, więc nawet jeśli w nocy temperatura może spaść, po parnym dniu można zazwyczaj oczekiwać parnej nocy.

Poziom odczuwalnej wilgotności powietrza w Qal‘ah-ye Shahr, mierzony jako odsetek czasu, kiedy panują warunki pogodowe odczuwane jako parne, uciążliwe lub męczące nie ulega znaczącym zmianom w ciągu roku, utrzymując się praktycznie na stałym poziomie 0% przez cały okres.

W tej części przedstawiono średni godzinowy wektor wiatru (prędkość i kierunek) w terenie otwartym, na wysokości 10 metrów nad powierzchnią gruntu. Wiatr występujący w danym miejscu zależy w dużym stopniu od miejscowej topografii terenu i innych czynników, a wartości chwilowe prędkości i kierunku wiatru są o wiele bardziej zróżnicowane niż średnie godzinowe.

W Qal‘ah-ye Shahr w ciągu roku występują niewielkie sezonowe zmiany pod względem średniej godzinowej prędkości wiatru.

Bardziej wietrzne warunki pogodowe panują przez 3,7 miesiąca, od 12 grudnia do 1 kwietnia, kiedy średnia prędkość wiatru przekracza 12,8 kilometra na godzinę. Najbardziej wietrznym miesiącem roku w: Qal‘ah-ye Shahr jest luty, kiedy średnia godzinowa prędkość wiatru wynosi 14,4 kilometra na godzinę.

Mniej wietrzne warunki pogodowe panują przez 8,3 miesiąca, od 1 kwietnia do 12 grudnia. Najmniej wietrznym miesiącem roku w: Qal‘ah-ye Shahr jest październik, kiedy średnia godzinowa prędkość wiatru wynosi 10,8 kilometra na godzinę.

Przeważający średni godzinowy kierunek wiatru w Qal‘ah-ye Shahr zmienia się w ciągu roku.

Wiatr wieje najczęściej z kierunku północnego przez 5,4 miesiąca, od 29 kwietnia do 10 października, z najwyższym prawdopodobieństwem na poziomie 70% w dniu 13 lipca. Wiatr wieje najczęściej z kierunku południowego przez 6,6 miesiąca, od 10 października do 29 kwietnia, z najwyższym prawdopodobieństwem na poziomie 66% w dniu 1 stycznia.

Przyjemne warunki pogodowe panujące w ciągu roku w Qal‘ah-ye Shahr określamy obliczając dwie oceny atrakcyjności w kontekście podróży.

Na ocenę atrakcyjności turystycznej korzystnie wpływają pogodne dni bez opadów, z odczuwalną temperaturą od 18°C do 27°C. Zgodnie z tą oceną, aby skorzystać z atrakcji turystycznych na świeżym powietrzu Qal‘ah-ye Shahr najlepiej odwiedzić w okresie od połowy czerwiec do późnego sierpień, a ocena atrakcyjności turystycznej jest najwyższa w trzecim tygodniu miesiąca lipiec.

Na ocenę warunków do plażowania/kąpieli w basenie korzystnie wpływają pogodne dni bez opadów, z odczuwalną temperaturą między 24°C a 32°C. Zgodnie z tą oceną, aby skorzystać z upalnej pogody, Qal‘ah-ye Shahr najlepiej odwiedzić w okresie od późnego czerwiec do połowy sierpień, a ocena jest najwyższa w trzecim tygodniu miesiąca lipiec.

Metodologia

Dla każdej godziny między 08:00 a 21:00 w każdym dniu analizowanego okresu (1980 do 2016) obliczane są niezależne oceny w kontekście odczuwalnej temperatury, zachmurzenia i sumy opadu. Oceny te są następnie łączone w jedną godzinową ocenę łączną, która jest następnie sumowana dla dni, uśredniana dla wszystkich lat objętych analizowanym okresem i wyrównywana.

Ocena zachmurzenia wynosi 10 dla całkowicie bezchmurnego nieba i spada liniowo do 9 w przypadku niemal bezchmurnego nieba i dalej do 1 w przypadku nieba pochmurnego.

Ocena opadu, której podstawą jest opad z trzech godzin z wybraną godziną stanowiącą środek tego okresu, wynosi 10 w przypadku braku opadu i spada liniowo do 9 w przypadku opadu śladowego i dalej do 0 w przypadku opadu wynoszącego 1 milimetr i więcej.

Ocena atrakcyjności turystycznej w kontekście temperatury wynosi 0 w przypadku temperatur odczuwalnych poniżej 10°C, rosnąc liniowo do 9 dla temperatur wynoszących 18°C i do 10 dla 24°C oraz spadając liniowo do 9 w przypadku temperatur na poziomie 27°C i do 1 dla temperatur wynoszących 32°C lub wyższych.

Ocena warunków do plażowania/kąpieli w basenie w kontekście temperatury wynosi 0 w przypadku temperatur odczuwalnych poniżej 18°C, rosnąc liniowo do 9 dla temperatur wynoszących 24°C i do 10 dla 28°C oraz spadając liniowo do 9 w przypadku temperatur na poziomie 32°C i do 1 dla temperatur wynoszących 38°C lub wyższych.

W różnych miejscach na świecie sezon wegetacyjny jest definiowany inaczej, natomiast dla celów niniejszego raportu zdefiniowaliśmy go jako najdłuższy nieprzerwany okres z temperaturami powyżej zera (≥ 0°C) w ciągu roku (rozumianego jako rok kalendarzowy na półkuli północnej, lub okres od 1 lipca do 30 czerwca na półkuli południowej).

Sezon wegetacyjny w Qal‘ah-ye Shahr trwa zazwyczaj 5,7 miesiąca (175 dni), od około 28 kwietnia do około 20 października, a jego początek rzadko przypada przed 3 kwietnia lub po 19 maja, natomiast koniec rzadko przypada przed 26 września lub po 12 listopada.

Wskaźnik stopniodni okresu wegetacyjnego (GDD) stanowi miernik całorocznej akumulacji ciepła stosowany do przewidywania rozwoju roślin i zwierząt i jest definiowany jako całka ciepła powyżej temperatury progowej, z pominięciem nadwyżki wartości powyżej temperatury maksymalnej. W ramach tego raportu, stosujemy temperaturę bazową równą 10°C i limit górny w wysokości 30°C.

Biorąc pod uwagę stopniodni okresu wegetacyjnego GDD, w: Qal‘ah-ye Shahr pierwsze rośliny powinny kwitnąć około 24 kwietnia, przy czym rzadko zakwitają przed 11 kwietnia lub po 7 maja.

Ta część opisuje łączne dobowe padające krótkofalowe promieniowanie słoneczne docierające do powierzchni ziemi na terenie otwartym, z pełnym uwzględnieniem sezonowej zmienności długości dnia, wysokości górowania słońca nad linią horyzontu oraz pochłaniania promieniowania przez chmury i inne składniki atmosfery. Promieniowanie krótkofalowe obejmuje światło widzialne oraz promieniowanie ultrafioletowe.

Średnie dobowe padające krótkofalowe promieniowanie słoneczne ulega w ciągu roku ogromnym zmianom sezonowym.

Jaśniejszy okres roku trwa 3,5 miesiąca, od 12 maja do 27 sierpnia, kiedy średnie dobowe padające krótkofalowe promieniowanie słoneczne na metr kwadratowy przekracza 7,8 kWh. Najjaśniejszy miesiąc roku w: Qal‘ah-ye Shahr to czerwiec, ze średnią wynoszącą 9,0 kWh.

Ciemniejszy okres roku trwa 3,5 miesiąca, od 4 listopada do 19 lutego, kiedy średnie dobowe padające krótkofalowe promieniowanie słoneczne na metr kwadratowy spada poniżej 4,1 kWh. Najciemniejszym miesiącem roku w: Qal‘ah-ye Shahr jest grudzień, ze średnią wynoszącą 3,0 kWh.

Dla celów niniejszego raportu, współrzędne geograficzne Qal‘ah-ye Shahr to: szerokość geograficzna 35,547°, długość geograficzna 65,568° i wysokość 2 136 m n.p.m.

Topografię w obrębie 3 kilometry od Qal‘ah-ye Shahr charakteryzują bardzo znaczne różnice wysokości terenu, maksymalnie do 280 metrów, przy średniej wysokości nad poziomem morza wynoszącej 2 203 metry. W obrębie 16 kilometrów występują bardzo znaczne różnice wysokości terenu (1 379 metrów). W obrębie 80 kilometrów również występują ogromne różnice wysokości terenu (3 588 metrów).

Teren w obrębie 3 kilometry od Qal‘ah-ye Shahr obejmuje pola uprawne (69%) i użytki zielone (24%), w obrębie 16 kilometrów obejmuje użytki zielone (74%) i pola uprawne (25%), natomiast w obrębie 80 kilometrów obejmuje użytki zielone (73%) i pola uprawne (24%).