Całoroczny klimat i średnie warunki pogodowe w Qal‘ah-ye Fārsī Afganistan

W: Qal‘ah-ye Fārsī, lata są ciepłe, suche, wietrzne i bezchmurne, a zimy są mroźne, śnieżne i niemal bezchmurne. W ciągu roku, temperatura waha się od -9°C do 31°C i rzadko spada poniżej -15°C lub przekracza 34°C.

Ocena atrakcyjności turystycznej wskazuje, że aby skorzystać z ciepłej pogody, Qal‘ah-ye Fārsī najlepiej odwiedzić w okresie od wczesnego czerwiec do połowy wrzesień.

Pora upałów trwa 3,7 miesiąca, od 27 maja do 17 września, a średnia dobowa temperatura maksymalna przekracza wtedy 25°C. Najgorętszy miesiąc roku w: Qal‘ah-ye Fārsī to lipiec, kiedy średnia temperatura maksymalna wynosi 31°C a minimalna 15°C.

Zimna pora roku trwa 3,4 miesiąca, od 26 listopada do 7 marca, a średnia dobowa temperatura maksymalna kształtuje się poniżej 8°C. Najzimniejszy miesiąc roku w: Qal‘ah-ye Fārsī to styczeń, kiedy średnia temperatura minimalna wynosi -9°C a maksymalna 2°C.

W Qal‘ah-ye Fārsī w ciągu roku występują znaczne sezonowe zmiany pod względem stopnia zachmurzenia.

Okres roku z większymi przejaśnieniami zaczyna się w Qal‘ah-ye Fārsī około 12 maja, trwa 5,7 miesiąca i kończy około 2 listopada.

Najbardziej pogodnym miesiącem roku w: Qal‘ah-ye Fārsī jest lipiec, kiedy niebo jest bezchmurne, niemal bezchmurne lub częściowo zachmurzone średnio 99% czasu.

Okres roku ze znaczniejszym zachmurzeniem zaczyna się 2 listopada, trwa 6,3 miesiąca i kończy się 12 maja.

Najbardziej pochmurnym miesiącem roku w: Qal‘ah-ye Fārsī jest marzec, kiedy niebo jest pochmurne lub znacznie zachmurzone średnio 39% czasu.

Dzień obfitujący w opady to dzień kiedy opad atmosferyczny lub równoważnik wodny takiego opadu wynosi przynajmniej 1 milimetr. Prawdopodobieństwo dni obfitujących w opady w Qal‘ah-ye Fārsī ulega w ciągu roku zmianom.

Pora występowania bardziej intensywnych opadów trwa 4,7 miesiąca, od 26 listopada do 17 kwietnia, kiedy szansa wystąpienia obfitych opadów w danym dniu jest wyższa niż 8%. Miesiącem z największą liczbą dni obfitujących w opady w: Qal‘ah-ye Fārsī jest marzec, kiedy opad na poziomie przynajmniej 1 milimetr występuje średnio przez 4,7 dnia.

Pora bardziej sucha trwa 7,3 miesiąca, od 17 kwietnia do 26 listopada. Miesiącem z najmniejszą liczbą dni obfitujących w opady w: Qal‘ah-ye Fārsī jest lipiec, kiedy opad na poziomie przynajmniej 1 milimetr występuje średnio przez 0,0 dnia.

Jeżeli chodzi o dni obfitujące w opady, rozróżniamy pomiędzy dniami z opadami deszczu, śniegu lub deszczu ze śniegiem. W oparciu o tę klasyfikację, najczęściej występująca forma opadu w: Qal‘ah-ye Fārsī ulega w ciągu roku zmianie.

Przez okres 8,2 miesiąca, od 7 marca do 12 lipca i od 20 lipca do 19 listopada najczęściej występującą formą opadu jest deszcz. Miesiącem z największą liczbą dni z opadem deszczu w: Qal‘ah-ye Fārsī jest marzec, kiedy średnio pada przez 2,5 dnia.

Przez okres 2,7 miesiąca, od 23 listopada do 13 lutego najczęściej występującą formą opadu jest śnieg. Miesiącem z największą liczbą dni z opadem śniegu w: Qal‘ah-ye Fārsī jest styczeń, kiedy średnio pada przez 2,5 dnia.

Przez okres 1,1 miesiąca, od 13 lutego do 7 marca, od 12 lipca do 20 lipca i od 19 listopada do 23 listopada najczęściej występującą formą opadu jest deszcz ze śniegiem. Miesiącem z największą liczbą dni z opadem deszczu ze śniegiem w: Qal‘ah-ye Fārsī jest luty, kiedy średnio pada przez 1,7 dnia.

Opad deszczu

Aby przedstawić nie tylko sumy miesięczne ale również zmiany w ciągu miesięcy, schemat pokazuje skumulowany opad deszczu w ruchomym okresie 31 dni z każdym dniem roku stanowiącym środek tego okresu. W Qal‘ah-ye Fārsī występują pewne sezonowe wahania miesięcznych opadów deszczu.

Deszczowy okres roku trwa 2,1 miesiąca, od 23 lutego do 25 kwietnia, a opad deszczu w ruchomym okresie 31 dni wynosi przynajmniej 13 milimetrów. Najbardziej deszczowym miesiącem w: Qal‘ah-ye Fārsī jest marzec, kiedy średni opad deszczu wynosi 20 milimetrów.

Okres roku pozbawiony opadów deszczu trwa 9,9 miesiąca, od 25 kwietnia do 23 lutego. Najmniej deszczowym miesiącem w: Qal‘ah-ye Fārsī jest sierpień, kiedy średni opad deszczu wynosi 0 milimetrów.

Opad śniegu

Tak jak w przypadku opadu deszczu, bierzemy pod uwagę skumulowany opad śniegu w ruchomym okresie 31 dni z każdym dniem roku stanowiącym środek tego okresu. Qal‘ah-ye Fārsī cechują znaczne sezonowe wahania miesięcznego opadu śniegu.

Okres roku z opadami śniegu trwa 4,8 miesiąca, od 8 listopada do 1 kwietnia, a opad śniegu w ruchomym okresie 31 dni wynosi przynajmniej 25 milimetrów. Najbardziej śnieżnym miesiącem w: Qal‘ah-ye Fārsī jest luty, kiedy średni opad śniegu wynosi 197 milimetrów.

Okres roku pozbawiony opadów śniegu trwa 7,2 miesiąca, od 1 kwietnia do 8 listopada. Najmniejsze opady śniegu występują około 15 lipca, kiedy średni łączny skumulowany opad wynosi 0 milimetrów.

W Qal‘ah-ye Fārsī długość dnia ulega w ciągu roku znaczącej zmianie. Najkrótszy dzień 2024 r. to 21 grudnia, kiedy światło dzienne trwa 9 godzin i 54 minuty, a najdłuższy dzień to 21 czerwca, obejmujący 14 godzin i 24 minuty światła dziennego.

Słońce wschodzi najwcześniej o godz. 05:05 w dniu 12 czerwca, a najpóźniej 2 godziny i 17 minut później o godz. 07:22 w dniu 8 stycznia. Słońce zachodzi najwcześniej o godz. 17:08 w dniu 4 grudnia, a najpóźniej 2 godziny i 24 minuty później o godz. 19:31 w dniu 29 czerwca.

W 2024 r. w Qal‘ah-ye Fārsī nie obowiązuje czas letni.

Poniższy rysunek obrazuje specyfikę kluczowych danych dotyczących księżyca za 2024 r. Oś pozioma oznacza konkretny dzień, oś pionowa to godziny doby, a obszary kolorowe wskazują, kiedy księżyc jest widoczny nad linią horyzontu. Pionowe kreski w kolorze szarym (nów) i niebieskim (pełnia) wskazują główne fazy księżyca.

Za podstawę poziomu komfortu w kontekście wilgotności powietrza przyjęliśmy punkt rosy, jako że to od niego zależy czy pot paruje z powierzchni skóry, chłodząc tym samym ciało. Niższe punkty rosy odczuwane są jako bardziej suche, natomiast wyższe punkty rosy odczuwane są jako wyższa wilgotność. W przeciwieństwie do temperatury, która zwykle różni się znacząco między dniem a nocą, punkt rosy zmienia się wolniej, więc nawet jeśli w nocy temperatura może spaść, po parnym dniu można zazwyczaj oczekiwać parnej nocy.

Poziom odczuwalnej wilgotności powietrza w Qal‘ah-ye Fārsī, mierzony jako odsetek czasu, kiedy panują warunki pogodowe odczuwane jako parne, uciążliwe lub męczące nie ulega znaczącym zmianom w ciągu roku, utrzymując się praktycznie na stałym poziomie 0% przez cały okres.

W tej części przedstawiono średni godzinowy wektor wiatru (prędkość i kierunek) w terenie otwartym, na wysokości 10 metrów nad powierzchnią gruntu. Wiatr występujący w danym miejscu zależy w dużym stopniu od miejscowej topografii terenu i innych czynników, a wartości chwilowe prędkości i kierunku wiatru są o wiele bardziej zróżnicowane niż średnie godzinowe.

W Qal‘ah-ye Fārsī w ciągu roku występują znaczne sezonowe zmiany pod względem średniej godzinowej prędkości wiatru.

Bardziej wietrzne warunki pogodowe panują przez 3,6 miesiąca, od 23 maja do 10 września, kiedy średnia prędkość wiatru przekracza 16,8 kilometra na godzinę. Najbardziej wietrznym miesiącem roku w: Qal‘ah-ye Fārsī jest lipiec, kiedy średnia godzinowa prędkość wiatru wynosi 22,5 kilometra na godzinę.

Mniej wietrzne warunki pogodowe panują przez 8,4 miesiąca, od 10 września do 23 maja. Najmniej wietrznym miesiącem roku w: Qal‘ah-ye Fārsī jest listopad, kiedy średnia godzinowa prędkość wiatru wynosi 10,9 kilometra na godzinę.

Przeważający średni godzinowy kierunek wiatru w Qal‘ah-ye Fārsī zmienia się w ciągu roku.

Wiatr wieje najczęściej z kierunku północnego przez 6,6 miesiąca, od 8 kwietnia do 26 października, z najwyższym prawdopodobieństwem na poziomie 76% w dniu 29 czerwca. Wiatr wieje najczęściej z kierunku wschodniego przez 1,1 tygodnia, od 26 października do 3 listopada, z najwyższym prawdopodobieństwem na poziomie 28% w dniu 30 października. Wiatr wieje najczęściej z kierunku południowego przez 5,2 miesiąca, od 3 listopada do 8 kwietnia, z najwyższym prawdopodobieństwem na poziomie 48% w dniu 1 stycznia.

Przyjemne warunki pogodowe panujące w ciągu roku w Qal‘ah-ye Fārsī określamy obliczając dwie oceny atrakcyjności w kontekście podróży.

Na ocenę atrakcyjności turystycznej korzystnie wpływają pogodne dni bez opadów, z odczuwalną temperaturą od 18°C do 27°C. Zgodnie z tą oceną, aby skorzystać z atrakcji turystycznych na świeżym powietrzu Qal‘ah-ye Fārsī najlepiej odwiedzić w okresie od wczesnego czerwiec do połowy wrzesień, a ocena atrakcyjności turystycznej jest najwyższa w pierwszym tygodniu miesiąca sierpień.

Na ocenę warunków do plażowania/kąpieli w basenie korzystnie wpływają pogodne dni bez opadów, z odczuwalną temperaturą między 24°C a 32°C. Zgodnie z tą oceną, aby skorzystać z upalnej pogody, Qal‘ah-ye Fārsī najlepiej odwiedzić w okresie od późnego czerwiec do połowy sierpień, a ocena jest najwyższa w trzecim tygodniu miesiąca lipiec.

Metodologia

Dla każdej godziny między 08:00 a 21:00 w każdym dniu analizowanego okresu (1980 do 2016) obliczane są niezależne oceny w kontekście odczuwalnej temperatury, zachmurzenia i sumy opadu. Oceny te są następnie łączone w jedną godzinową ocenę łączną, która jest następnie sumowana dla dni, uśredniana dla wszystkich lat objętych analizowanym okresem i wyrównywana.

Ocena zachmurzenia wynosi 10 dla całkowicie bezchmurnego nieba i spada liniowo do 9 w przypadku niemal bezchmurnego nieba i dalej do 1 w przypadku nieba pochmurnego.

Ocena opadu, której podstawą jest opad z trzech godzin z wybraną godziną stanowiącą środek tego okresu, wynosi 10 w przypadku braku opadu i spada liniowo do 9 w przypadku opadu śladowego i dalej do 0 w przypadku opadu wynoszącego 1 milimetr i więcej.

Ocena atrakcyjności turystycznej w kontekście temperatury wynosi 0 w przypadku temperatur odczuwalnych poniżej 10°C, rosnąc liniowo do 9 dla temperatur wynoszących 18°C i do 10 dla 24°C oraz spadając liniowo do 9 w przypadku temperatur na poziomie 27°C i do 1 dla temperatur wynoszących 32°C lub wyższych.

Ocena warunków do plażowania/kąpieli w basenie w kontekście temperatury wynosi 0 w przypadku temperatur odczuwalnych poniżej 18°C, rosnąc liniowo do 9 dla temperatur wynoszących 24°C i do 10 dla 28°C oraz spadając liniowo do 9 w przypadku temperatur na poziomie 32°C i do 1 dla temperatur wynoszących 38°C lub wyższych.

W różnych miejscach na świecie sezon wegetacyjny jest definiowany inaczej, natomiast dla celów niniejszego raportu zdefiniowaliśmy go jako najdłuższy nieprzerwany okres z temperaturami powyżej zera (≥ 0°C) w ciągu roku (rozumianego jako rok kalendarzowy na półkuli północnej, lub okres od 1 lipca do 30 czerwca na półkuli południowej).

Sezon wegetacyjny w Qal‘ah-ye Fārsī trwa zazwyczaj 5,5 miesiąca (167 dni), od około 23 kwietnia do około 7 października, a jego początek rzadko przypada przed 3 kwietnia lub po 12 maja, natomiast koniec rzadko przypada przed 21 września lub po 23 października.

Wskaźnik stopniodni okresu wegetacyjnego (GDD) stanowi miernik całorocznej akumulacji ciepła stosowany do przewidywania rozwoju roślin i zwierząt i jest definiowany jako całka ciepła powyżej temperatury progowej, z pominięciem nadwyżki wartości powyżej temperatury maksymalnej. W ramach tego raportu, stosujemy temperaturę bazową równą 10°C i limit górny w wysokości 30°C.

Biorąc pod uwagę stopniodni okresu wegetacyjnego GDD, w: Qal‘ah-ye Fārsī pierwsze rośliny powinny kwitnąć około 18 kwietnia, przy czym rzadko zakwitają przed 7 kwietnia lub po 1 maja.

Ta część opisuje łączne dobowe padające krótkofalowe promieniowanie słoneczne docierające do powierzchni ziemi na terenie otwartym, z pełnym uwzględnieniem sezonowej zmienności długości dnia, wysokości górowania słońca nad linią horyzontu oraz pochłaniania promieniowania przez chmury i inne składniki atmosfery. Promieniowanie krótkofalowe obejmuje światło widzialne oraz promieniowanie ultrafioletowe.

Średnie dobowe padające krótkofalowe promieniowanie słoneczne ulega w ciągu roku ogromnym zmianom sezonowym.

Jaśniejszy okres roku trwa 3,5 miesiąca, od 10 maja do 27 sierpnia, kiedy średnie dobowe padające krótkofalowe promieniowanie słoneczne na metr kwadratowy przekracza 7,9 kWh. Najjaśniejszy miesiąc roku w: Qal‘ah-ye Fārsī to czerwiec, ze średnią wynoszącą 9,0 kWh.

Ciemniejszy okres roku trwa 3,3 miesiąca, od 5 listopada do 14 lutego, kiedy średnie dobowe padające krótkofalowe promieniowanie słoneczne na metr kwadratowy spada poniżej 4,4 kWh. Najciemniejszym miesiącem roku w: Qal‘ah-ye Fārsī jest grudzień, ze średnią wynoszącą 3,3 kWh.

Dla celów niniejszego raportu, współrzędne geograficzne Qal‘ah-ye Fārsī to: szerokość geograficzna 33,785°, długość geograficzna 63,247° i wysokość 2 286 m n.p.m.

Topografię w obrębie 3 kilometry od Qal‘ah-ye Fārsī charakteryzują bardzo znaczne różnice wysokości terenu, maksymalnie do 255 metrów, przy średniej wysokości nad poziomem morza wynoszącej 2 339 metrów. W obrębie 16 kilometrów występują bardzo znaczne różnice wysokości terenu (1 501 metrów). W obrębie 80 kilometrów również występują ogromne różnice wysokości terenu (2 777 metrów).

Teren w obrębie 3 kilometry od Qal‘ah-ye Fārsī obejmuje użytki zielone (51%), pola uprawne (38%) i goła gleba (11%), w obrębie 16 kilometrów obejmuje użytki zielone (80%) i pola uprawne (11%), natomiast w obrębie 80 kilometrów obejmuje użytki zielone (69%) i goła gleba (23%).